تقریبا هر زمانی که صحبت از پوشاک و استایل میشه یکی از اصلی‌ترین آیتم‌هایی که مورد توجه قرار میگیره پارچه لباسه.
در واقع در زمان خرید لباس، چگونگی روش مناسب برای شستشو، انتخاب لباس مناسب برای موقعیت‌های مختلف و مناسب فصل و … همیشه یکی از موضوعاتی که در موردش صحبت میشه، جنس و مواد اولیه برای تولید لباس‌هاست.
ما معمولا اطلاعات کلی در مورد انواع جنس‌های مختلف پوشاک داریم و قبلا هم در مورد برخی از اون‌ها در بلاگ سارابارا صحبت کردیم، ولی این بار میخوایم به شکل کاملا جامع و یکجا در مورد انواع جنس‌های لباس، مزایا و معایب هر کدوم، اینکه برای چه فصولی مناسبن و … صحبت کنیم.
با مطالعه دقیق این مقاله میتونین انتخاب‌های هوشمندانه‌تری در زمان خرید لباس داشته باشین و با اطلاعات بیشتری خرید کنین.
انواع پارچه‌های تولید لباس
به طور کلی ۳ نوع پارچه برای تولید انواع لباس مورد استفاده قرار میگیره. پارچه‌های طبیعی که همونطور که از اسمشون پیداست منشا طبیعی دارن. پارچه‌های مصنوعی که معمولا از مشتقات نفتی تولید میشن و پارچه‌های ترکیبی که در واقع ترکیبی از پارچه‌های طبیعی و مصنوعی به حساب میان.
پارچه‌های طبیعی
پارچه‌های طبیعی از الیاف گیاهی و یا حیوانی تولید میشن و منشا طبیعی دارن. این پارچه‌ها از گذشته‌های دور مورد استفاده قرار میگرفتن.
انواع پارچه‌های طبیعی
پنبه: احتمالا شناخته شده‌ترین نوع پارچه برای تولید انواع لباس پارچه‌های نخ پنبه به حساب میان. گیاه پنبه منشا اصلی تولید این پارچه طبیعیه.
پارچه نخ پنبه نرم، قابل تنفس و جاذب رطوبته. همچنین الیاف نخ پنبه دارای منافذ کوچیکیه که باعث ایجاد جریان هوای طبیعی بر روی پوست میشه و همین ویژگی باعث میشه، این پارچه برای استفاده در فصول گرم سال ایده‌آل باشه و از ایجاد مشکلات پوستی مثل حساسیت و اگزما جلوگیری کنه.
از این پارچه در تولید انواع تیشرت، پیراهن، جوراب و … استفاده میشه.
پارچه‌های نخ پنبه دو مشکل اساسی دارن. اول اینکه پس از شستشو معمولا کمی آب میرن و مشکل دیگه هم اینه که معمولا به راحتی چروک میشن. به همین دلایل استفاده از این پارچه در لباسهای مجلسی خیلی مرسوم نیست.
بهتره لباسهای نخ پنبه رو با دست و با آب ولرم بشورین تا به بافت اون آسیبی نرسه. شما میتونین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این پارچه محبوب از مقاله پارچه نخ پنبه استفاده کنین.
کتان: شروع تولید پارچه کتان به قرن‌های خیلی دور برمیگرده. این پارچه بادوام از ساقه گیاهی به همین اسم به دست میاد.کتان معمولا مقاوم‌تر از نخ پنبه است و خنک و جاذب رطوبت هم به حساب میاد.
از نوع نازک‌تر کتان در فصل تابستون و از انواع صخیم‌تر اون در فصول بهار و ابتدای پاییز استفاده میشه. روش‌های شستشوی پارچه کتان هم شباهت زیادی به پارچه‌های نخ پنبه داره و بهتره برای شستن اون‌ها از اصول مشترکی استفاده کنین.
ابریشم: پارچه ابریشم برای بخش زیادی از تاریخ نماد اشرافیت و ثروت بوده. این پارچه طبیعی که از پیله کرم ابریشم به دست میاد، ویژگی‌های خاصی داره که اون رو به پارچه‌ای کاملا لوکس تبدیل کرده. ابریشم بسیار مقاوم، براق و لطیفه.
در سال‌های اخیر و با توجه به قیمت بسیار بالای این پارچه، معمولا در تولید انواع کروات و لباسهای مجلسی استفاده میشه.
معمولا پارچه‌های ابریشم تولید شده توسط تولیدکننده‌های مختلف الزامات خاص خودشون رو برای شستشو دارن، پس بهتره به برچسب مراقبتی لباس توجه بشه.
به طور کلی سعی کنین از شوینده‌های مخصوص لباسهای ابریشمی استفاده کنین و به هیچ وجه در فرایند خشک کردن لباس از دمای زیاد استفاده نکنین.
پشم: پارچه‌های پشمی هم نوع دیگه‌ای از پارچه‌های طبیعی با منشا جانوری هستن. این پارچه از پشم حیواناتی مثل شتر، گوسفند و بز تولید میشه. پارچه‌های پشمی معمولا گرم، نرم و عایق حرارتی به حساب میان و به همین دلیل در لباسهای زمستانی مثل انواع پالتو و کاپشن مورد استفاده قرار میگیرن.
برای شستشوی این پارچه‌ها هم بهتره از شوینده‌های مخصوص لباسهای پشمی و آب سرد استفاده بشه. آب گرم میتونه به بافت لباسهای پشمی آسیب بزنه.
مزایای پارچه‌های الیاف طبیعی
جلوگیری از آسیب به پوست: معمولا پارچه‌های الیاف طبیعی به دلیل هماهنگی بیشتری که با پوست انسان دارن، از ایجاد انواع حساسیت و بیماری‌های پوستی جلوگیری می‌کنن.
هماهنگی با محیط زیست: پارچه‌هایی که منشا گیاهی و جانوری دارن معمولا زودتر تجزیه شده و به محیط زیست آسیب نمیزنن. به همین دلیل افرادی که دغدغه‌های محیط زیستی دارن معمولا از این پارچه‌ها استفاده می‌کنن.
تنفس پذیری: پارچه‌های الیاف طبیعی به دلیل جذب بالای رطوبت و جلوگیری از تعریق بیش از حد، تنفس پذیری بالایی دارن و از ایجاد مشکلاتی مثل بوی بد بدن جلوگیری می‌کنن.
ایجاد دمای مناسب: الیاف طبیعی مانند پشم، عایق حرارتی خوبی هستن و در فصل سرد بدن رو گرم نگه میدارن.
همچنین نوع دیگه‌ای از الیاف طبیعی مانند کتان، با جذب رطوبت و ایجاد جریان هوا، احساس خنکی رو در فصل گرم منتقل می‌کنن.
معایب پارچه‌های الیاف طبیعی
این پارچه‌ها در کنار مزایای زیادی که دارن با محدودیت‌ها و مشکلاتی هم همراهن.
آبرفت: اغلب مواقع پارچه‌های نخی بعد از اولین شستشو ۵ تا ۱۰ درصد دچار آبرفت میشن که در زمان خرید حتما باید به این مورد توجه کرد و سایز مناسب رو تهیه کرد.
نیاز به نگهداری بیشتر: معمولا شستشوی لباسهای الیاف طبیعی الزامات بیشتری داره و باید با دقت بیشتری انجام بشه.
امکان ایجاد کپک: گاهی اوقات پارچه‌های نخی در فضای مرطوب دچار انواع خاصی از قارچ و کپک میشن.
رنگ دهی: الیاف طبیعی در مواجه مستقیم با نور خورشید ممکنه رنگ خودشون رو از دست بدن. این اتفاق معمولا برای پارچه‌هایی با رنگ روشن بیشتر رخ میده.
قیمت بالاتر: با توجه به منشا طبیعی، این پارچه‌ها معمولا قیمت بالاتری نسبت به پارچه‌های مصنوعی دارن که همین میتونه مشکل‌ساز باشه.
پارچه‌های الیاف مصنوعی
در دهه‌های گذشته و با رونق گرفتن صنعت نفت پارچه‌های جدیدی از مشتقات نفتی تولید شدن. این پارچه‌ها ویژگی‌های متفاوتی نسبت به پارچه‌های الیاف طبیعی دارن که همین باعث شده کاربردهای متنوعی پیدا کنن.
پلی استر: رایج‌ترین پارچه الیاف مصنوعی پلی‌استره که معمولا در تولید بسیاری از لباس‌ها مورد استفاده قرار میگیره. پلی‌استر بسیار مقاومه، خیلی زود خشک میشه و کاملا ضد چروکه. همین ویژگی‌ها باعث شده از این نوع پارچه در تولید لباسهای ورزشی استفاده بشه.
بهتره لباسهای تولید شده از پلی استر رو با آب گرم و شوینده ملایم شست.
نایلون: نایلون هم مثل پلی استر از نفت خام تولید میشه. اما این پارچه سبک‌تر، مقاوم‌تر و با خاصیت کشسانی بیشتریه. لباسهای تولید شده از نایلون هم بهتره با استفاده از آب گرم و شوینده‌های ملایم شسته بشن.
اکریلیک: شباهت زیادی به پشم داره اما از نظر قیمت ارزون‌تره. اکریلیک نرم، گرم و مقاوم در برابر چروکه. برای شستشو، بهتره از آب سرد یا ولرم و شوینده ملایم استفاده بشه.
اسپندکس: نوع دیگه‌ای از پارچه‌های الیاف مصنوعی اسپندکسه. این پارچه به دلیل خاصیت ارتجاعی خیلی زیادی که داره در تولید لباسهای ورزشی و لباسهای تنگ مثل انواع لگ، لباس شنا، جوراب شلواری و لباس زیر خیلی پرکاربرده. از نام لاکرا هم برای اشاره به این پارچه استفاده میشه.
بهتره لباسهای لاکرا رو با استفاده از آب سرد، با دست و شوینده‌های ملایم شست.
الیاف ویسکوز: ماده اولیه تولید پارچه ویسکوز، سلولز موجود در مواد گیاهیه که بعد از استخراج با مواد شیمیایی خاصی ترکیب میشه. الیاف ویسکوز به دلیل براق بودن تا حدودی شبیه به ابریشم به حساب میان. جذب رطوبت بالا، تنفس پذیری، قیمت مناسب، رنگ پذیری بالا و لطافت الیاف ویسکوز، اون‌ها رو به گزینه پرکاربردی در صنایع نساجی تبدیل کرده.
بهتره لباسهای ویسکوز رو هم با آب سرد و شوینده‌های ملایم بشورین و در صورتی که این لباس‌ها نیاز به اتو داشتن، حتما از دمای پایین استفاده کنین.
مزایای پارچه‌های الیاف مصنوعی
قیمت ارزان‌تر: قیمت‌های پایین‌تر پارچه‌های الیاف مصنوعی خرید اون‌ها رو برای بخش بیشتری از جامعه امکان‌پذیر می‌کنه.
دوام بیشتر: معمولا پارچه‌های مصنوعی دوام بیشتری نسبت به پارچه‌های الیاف طبیعی دارن.
نگهداری ساده‌تر: پارچه‌های الیاف مصنوعی در مقابل روش‌های مختلف شستشو، مقاوم‌ترن و کمتر آسیب میبینن.
تنوع بیشتر: معمولا پارچه‌های الیاف مصنوعی در رنگ‌ها، طرح‌ها و بافت‌های متنوع‌تری تولید میشن.
توانایی ایجاد تغییرات: با توجه به اینکه پارچه‌های الیاف مصنوعی توسط مهندسین و در آزمایشگاه‌ها تولید میشن به راحتی میتونن متناسب با نیازها و شرایط خاص تغییر داده بشن. برای مثال در سال‌های اخیر پارچه‌های بسیار پیشرفته‌ای برای استفاده ورزشی طراحی و تولیده شده.
معایب پارچه‌های الیاف مصنوعی
تنفس‌ناپذیری: اکثر پارچه‌های الیاف مصنوعی دارای منافذ طبیعی نیستن و همین باعث میشه تنفس‌پذیری مناسبی نداشته باشن و احتمال ایجاد مشکلات پوستی رو افزایش بدن.
الکتریسیته ساکن: الیاف مصنوعی به راحتی باردار شده و باعث ایجاد الکتریسیته ساکن میشن. این پدیده میتونه باعث چسبیدن لباس به بدن، جذب گرد و غبار و ایجاد ناراحتی بشه.
مقاومت کم در برابر حرارت: برخی از الیاف مصنوعی در برابر حرارت مقاوم نیستن و در دمای بالا ذوب میشن یا تغییر شکل میدن.
تاثیرات زیست محیطی: از اون‌جایی که پارچه‌های الیاف مصنوعی معمولا خیلی دیر تجزیه میشن و مدت زمان زیادی در طبیعت باقی میمونن، خطر زیست محیطی جدی به حساب میان.
پارچه‌های ترکیبی
همونطور که اشاره شد پارچه‌های الیاف طبیعی و مصنوعی هر کدوم ویژگی‌ها و مزایای خاص خودشون رو دارن. همین موضوع موجب شده بعضی از تولیدکننده‌های صنعت نساجی با ترکیب انواع خاصی از پارچه‌های الیاف طبیعی و مصنوعی، نوعی خاص از پارچه‌ها رو به وجود بیارن که مزایای هر دو نوع پارچه رو داشته باشه.
پنبه و پلی استر: ترکیب پنبه و پلی استر باعث میشه پارچه نرم‌تر باشه و کمتر چروک بشه. همین ویژگی‌ها این پارچه رو برای تولید انواع لباسهای ورزشی، لباس کار، لباس روزمره و ملحفه و روبالشی مناسب می‌کنه.
کتان و پلی استر: این ترکیب باعث میشه پارچه مقاوم‌تر باشه، کمتر چروک بشه و خیلی سریع‌تر خشک بشه. استفاده از این دو کنار هم برای تولید لباسهای رسمی و مجلسی و لباسهای روزمره مثل انواع دامن و شلوار مناسبه.
پشم و پلی استر: این ترکیب باعث میشه پارچه گرم‌تر و مقاوم‌تر باشه و کمتر چروک بشه. از این نوع پارچه برای تولید انواع لباس زمستونی مثل کت، کاپشن، ژاکت و شلوار استفاده میشه.
در این مقاله سعی کردیم توضیحاتی در مورد انواع پارچه‌ها و ویژگی‌های هر کدوم به شکل یکجا و منسجم ارائه بدیم، تا در زمان خرید لباس بتونین با توجه به نیاز و سلیقه خودتون، تصمیم بگیرین و بهترین انتخاب رو داشته باشین.